Trong bài trước chúng ta đã được biết đến ” lịch sử hình thành và phát triển của thang máy ” như thế nào.

Bài viết lần này chúng tôi xin giới thiệu đến các bạn nguyên lý hoạt động của thang máy. Làm sao để nó có thể chở người lên các tầng cao của tòa nhà cao tầng. Bài viết có kèm theo video minh họa hấp dẫn cho bạn dễ hiệu nhất.

Vậy chúng ta hãy tìm hiểu thang máy hiện đại ngày nay hoạt động như thế nào ? tại sao nó có thể mang người hoặc đồ vật lên các tầng cao ?

Thang máy hoạt động như thế nào ? nguyên lý của nó là gì ?Để tìm hiểu việc này chúng ta hãy quay lại quá khứ. Như đã chúng ta đã biết việc dùng cái tời cuộn dây thừng lại để lấy nước từ giếng sâu đã gợi ý cho con người chế tạo ra thang máy. Vì vậy, phần không gian dùng để lắp đặt phòng thang máy được gọi là giếng thang máy.

Trong những năm năm 1850, nhiều toà nhà cao tầng 3 – 4 tầng ở New York đều lắp thang máy chạy bằng thuỷ lực. Người ta lắp thanh pitông dài vào trong chiếc ống, phía trên ống này lắp một cái lồng sắt hoặc một mặt bằng.

Khi cần cho thang chạy lên trên thì rót nước vào trong ống. Khi cần hạ xuống thì người điều khiển thang kéo một van tháo nước ở trong ống, làm cho  nước chảy thoát ra khỏi ống. Nước tháo ra lại chảy vào một két nước để dùng lại nhiều lần .

Tuy nhiên khi xuất hiện thang máy chạy điện thì mới có thể xây dựng các toà nhà cao tầng. Loại thang này dùng dây cáp để kéo thang lên. Sợi cáp quấn vào trục quay, trục này đặt ở trên miệng giếng thang. Một động cơ điện làm quay trục đó.

Trong các kiểu thang máy mới nhất, người ta dùng bánh xe ròng rọc thay cho trục quay nói trên, động cơ  điện trực tiếp quay các bánh xe đó. Dây cáp quấn vòng qua bánh xe ròng rọc, một đầu cáp nối vào hòm thang, còn một đầu nối vào một trong vật (vật nặng) cân.

Trong thang máy còn lắp đặt các thiết bị an toàn, máy khống chế tốc độ của thang máy, kìm an toàn. Có những thiết bị này thì dù cho sợi dây cáp có bị đứt, phòng thang máy cũng không thể rơi tự do xuống đáy giếng của thang máy.

Cầu thang cuốn, tự động đi lên theo độ dốc, cũng là một trong những loại thang máy, thường được lắp đặt ở những khu thương mại. Về hình thức, phương tiện chở khách này gần giống với cầu thang bình thường.

Loại thang nâng tự động này được cấu tạo từ rất nhiều bậc thang tự hoạt động, bên trong đặt dây xích, ròng rọc nhỏ và đường ray, có thể giữ cho các bậc thang đi lên phía trên theo hướng nghiêng so với mặt phẳng.

Trên đỉnh của loại cầu thang này đường ray phía đằng sau dần dần hạ thấp, làm cho bậc thang phía trước và bậc thang phía sau dần dần tiến lại gần nhau, tạo ra một bề mặt bằng phẳng, đồng thời bậc thang đó lại tự động chuyển động về phía dưới, như vậy mọi người có thể thuận tiện và ra khỏi thang máy.

Thang máy cuốn tự động chuyển động theo một chu kỳ khép kín. Do đó tuy tốc độ không nhanh, nhưng lượng vận chuyển lại lớn.

Ngày nay, con người còn tạo ra rất nhiều loại hình thang cuốn tự động, như thang cuốn tự động đi lên theo hướng xoáy ốc thay thế cho thang cuốn tự động được kéo lên bằng dây cáp. Còn có loại thang cuốn với những bước dài đặc biệt dùng trong sân bay, hành khách xuống máy bay, chỉ cần đứng ở trên thang cuốn là có thể xuống đến cửa ra sân bay vừa nhanh vừa thoải mái.